โรคไข้เลือดออก เป็นโรคติดต่อที่เกิดจากเชื้อไวรัสเดงกี่ (Dengue) ที่แพร่สู่ร่างกายคนจากการกัดของยุงลายตัวเมีย ผู้ป่วยจะมีไข้สูง มีอาการป่วยรุนแรงกว่าไข้หวัดธรรมดา ยุงลายที่เป็นพาหะนาโรคเป็นยุงที่ออกหากินเฉพาะในตอนกลางวัน ชอบอาศัยอยู่ในแถบอากาศร้อนชื้น จึงพบได้มากในประเทศเขตร้อนในทวีปเอเชีย แอฟริกา อเมริกากลางและใต้ ตอนเหนือของออสเตรเลีย และตามหมู่เกาะในมหาสมุทรแปซิฟิก จากการแพร่ระบาดในวงกว้างอย่างรวดเร็ว ไข้เลือดออกจึงเป็นหนึ่งในโรคที่องค์การอนามัยโลก (WHO) ให้ความสนใจ และประกาศให้เป็นโรคที่ควรเฝ้าระวัง ปัจจุบันประเทศไทยไม่มีไข้เลือดออกสายพันธุ์ใหม่ มีเพียง 4 สายพันธุ์ที่เคยพบมาแล้ว แต่ละสายพันธุ์มีความรุนแรงไม่แตกต่างกันมาก ส่วนอาการป่วยขึ้นอยู่กับว่าเคยติดเชื้อมาก่อนหรือไม่ ผู้ป่วยที่ติดเชื้อครั้งแรกอาการมักไม่รุนแรง อาจมีไข้ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อเท่านั้น แต่อาการจะรุนแรงขึ้นเมื่อติดเชื้อครั้งที่สองด้วย สายพันธุ์ที่ต่างไป ซึ่งจะทาให้มีภาวะเลือดออกและช็อกได้ ประชาชนควรระมัดระวังป้องกันโรคไข้เลือดออกทั้งในบ้าน ชุมชน และสถานที่หน่วยงานต่างๆ โดยเน้นใช้มาตรการ "3 เก็บ ป้องกัน 3 โรค" อย่างต่อเนื่อง ดังนี้

1.เก็บบ้านให้สะอาด ไม่ให้มีมุมอับทึบเป็นที่เกาะพักของยุง ขัดล้างคว่าภาชนะใส่น้า และเปลี่ยนน้าในแจกันทุกสัปดาห์

2.เก็บขยะ เศษภาชนะไม่ให้เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุง

 3.เก็บน้า โดยภาชนะใส่น้าต้องปิดฝาให้มิดชิดป้องกันไม่ให้ยุงลายวางไข่ ทั้งนี้ จะสามารถป้องกันได้ 3 โรค คือ 1.โรคไข้เลือดออก 2.โรคติดเชื้อไวรัสซิกา 3.ไข้ปวดข้อยุงลาย นอกจากมาตรการ "3 เก็บ ป้องกัน 3 โรค" ประชาชนควรเตรียมความพร้อมใน 3 เรื่องสาคัญ คือ

         1.การป้องกันการถูกยุงกัด โดยทายากันยุง นอนในมุ้ง กาจัดยุงตัวเต็มวัยด้วยสเปรย์ ไม้ช็อตไฟฟ้า จุดสมุนไพรหรือยาจุดไล่ยุง หรือใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น กาจัดลูกน้าและแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายในภาชนะน้าใส นิ่ง

        2.การเฝ้าระวังอาการของโรค คือไข้สูง ปวดศีรษะ ปวดเมื่อย เบื่ออาหาร หน้าแดง ผิวหนังเป็นจุดเลือด อาเจียน ปวดท้อง

        3.การไปพบแพทย์เร็วเมื่อป่วยและมีไข้สูง และเฝ้าระวังเป็นพิเศษในช่วงไข้ลดหากเกิดอาการช็อกจากไข้เลือดออก ต้องรีบกลับไปโรงพยาบาลให้เร็วที่สุด หากช้าอาจทาให้เสียชีวิตได้

แหล่งข้อมูล : สานักโรคติดต่อนาโดยแมลง/สคร.6 ชลบุรี/สานักสื่อสารความเสี่ยงฯ กรมควบคุมโรค 15 สิงหาคม 2562